Projeler yürütülürken en zor işlerden biri, projenin başarısının nasıl ölçülebileceğinin belirlenmesidir. Firmalar, yürütülen projelerinin başarılarını değerlendirirken birçok değişik ölçüm kriterleri ile çalışmalıdırlar. ( Örneğin; müşteri onayı, yatırımın geri dönüşü, teknik avantajlar, vb. ). Bu kriterler, projenin tipine (proje tipleri: Özgün projeler,  Teknik projeler, Rutin projeler, İdari projeler “Dragan Milosevic,2003”) ve firmanın vizyonuna uygun seçimlerle yapılmalıdır. Çünkü; yöneticiler, ölçümleme kriterlerini belirlerken program veya proje seviyesinde birçok değişken ve birçok paydaş işin içine girer başa çıkılması zor bir durumla karşı karşıya kalırlar.


Abbie Griffin ve Albert L.Page konu ile ilgili hipotezlerinde; proje seviyesinde başarı ölçümü için firmaların mutlaka proje stratejilerinin olması gerektiğini ve bu stratejinin firma vizyonunu desteklemesi gerekliliğini öne sürmüşlerdir. Örneğin: Türkiye’de bir üretim firması, vizyonu: ilk 5 yıl içinde üretim kapasitesi dünya şirketleri sıralamasında ilk 100 içinde olmak olsun. Firmanın ilk olarak yapması gereken şu andaki üretim kapasitesi ile kaçıncı sırada olduğunu belirlemek, ikinci adım üretimi arttırmak için üretim hatlarını çoğaltacak, üretim hızını arttıracak projeler planlamalıdır. Bu projelerin başarı kriterleri firmanın üretim kapasitesinin dünya’daki ilk 100 firmaya yaklaşmasının ölçüsüdür. 
  
A. Griffin ve A.L. Page hipotezleri ile ilgili bir test ortamı oluşturmuşlardır. Test ortamında ürün geliştiren profesyoneller ile çalışmışlardır. Her profesyonele altı adet “Proje  Senaryosu” ve dört adet  “İş Senaryosu” vererek onlardan her biri için ayrı, ayrı proje başarısı için dört kritik ölçüt bulmalarını istemişlerdir. Bu fikrin; proje ve program geliştirme başarı ölçütlerinin, firmaların proje ve iş stratejilerini desteklediği görülmüştür. Müşteri bağımlı projelerde, müşteri memnuniyeti ve onayı en iyi ölçüt olmasına karşın yeni bir ürün ve/veya hizmet üretmek üzere yürütülen projelerde, ürünün pazar payı ölçütünün önemi ortaya çıkmıştır. Program seviyesinde, yeniliğe az önem veren iş stratejisine sahip firmaların ürün geliştirme projelerinin başarılarında, ürün verimliliğini ölçmeye odaklanmalarına karşın, yenilikçi iş stratejisine sahip firmaların, firma büyümelerini ölçmeye önem vermeleri gerekliliği testlerin sonuçlarından elde edilmiştir. 

Bir yönetici olarak firmanızın yenilikçi projelerde başarı kazanmasını istiyorsanız, mutlaka çalışma şeklinizi diğer klasik ve genel organizasyonlardan farklı bir yapıya çevirmeniz gerekmektedir. Yeni süreçler tanımlamanız, yeni metotlar geliştirmeniz, yeni ürünlerinizi ve size yardımcı olacak yeni iş stratejilerinizi belirlemeniz önem kazanmaktadır.

Sonuç olarak; 

her projenin başarısı aynı kriterlerle ölçülmemelidir. Proje başarı ölçüm kriterleri; firmadan firmaya ve projeden projeye göre değişiklik göstermelidir ki firma vizyonunu desteklesin.
 

Bircan ŞEŞEN

Bircan ŞEŞEN